Αναφέροντες (Whistleblowers) - Δίαυλος Εσωτερικών Αναφορών
Στις 4.2.2022 τέθηκε σε ισχύ ο περί της Προστασίας Προσώπων που Αναφέρουν Παραβάσεις του Ενωσιακού και Εθνικού Δικαίου Νόμος του 2022 (Ν. 6(Ι)/2022),(στο εξής Νόμος). Προβλέπει μεταξύ άλλων την προστασία των εργοδοτουμένων στο δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα, οι οποίοι προβαίνουν σε αποκάλυψη πληροφοριών και στοιχείων που περιήλθαν στην κατοχή τους ή υπέπεσαν στην αντίληψή τους εντός του εργασιακού τους χώρου, για τα οποία έχουν την εύλογη πεποίθηση ότι είναι αληθή και σχετίζονται με συγκεκριμένες παραβάσεις του ενωσιακού και εθνικού δικαίου.
Αναφορά και Αναφέροντες (Whistleblowers)
Ο όρος που αποδίδεται από το Νόμο στα πιο πάνω πρόσωπα, είναι αναφέροντες – άλλως γνωστοί με τον αγγλικό όρο whistleblowers – και η παροχή πληροφοριών σχετικά με παραβάσεις, αναφορά.
Αναφέροντες, πέραν από τους εργοδοτουμένους, είναι και πρόσωπα που απέκτησαν πληροφορίες στο εργασιακό πλαίσιο αλλά πλέον δεν εργάζονται ή δεν παρέχουν τις υπηρεσίες τους στον συγκεκριμένο εργοδότη, πρόσωπα που απέκτησαν πληροφορίες κατά το στάδιο της διαδικασίας πρόσληψης ή οποιοδήποτε άλλο στάδιο πριν τη σύναψη της σύμβασης εργοδότησης ή έναρξης της εργασιακής σχέσης, ασκούμενοι/εκπαιδευόμενοι κ.λπ.
Πρόσωπα που Προστατεύονται
Προστασίας, απολαμβάνουν αναφέροντες που εφόσον υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι οι παραβάσεις είναι αληθείς, προβαίνουν επωνύμως σε αναφορές όπως και αναφέροντες που προέβησαν σε ανώνυμη αναφορά νοουμένου ότι στη συνέχεια ταυτοποιήθηκαν και υφίστανται αντίποινα. Επίσης, κατά την έννοια που αποδίδεται σε αυτούς στο Νόμο, οι διαμεσολαβητές, τρίτα πρόσωπα που συνδέονται με τον αναφέροντα (συνάδελφοι, συγγενείς μέχρι τέταρτου βαθμού κ.λπ.) και νομικά πρόσωπα με τα οποία οι αναφέροντες συνδέονται.
Απαγορεύεται, σε νομικά πρόσωπα που υπόκεινται στις διατάξεις του Νόμου, να προβαίνουν σε αντίποινα οποιασδήποτε μορφής κατά αναφέροντος, συμπεριλαμβανομένων απειλών και αποπειρών αντεκδίκησης ενώ οι αναφέροντες έχουν πρόσβαση σε μέτρα στήριξης. Μεταξύ άλλων, εύκολη και δωρεάν πρόσβαση σχετικά με τις διαδικασίες και μέσα έννομης προστασίας, συνδρομής, νομική αρωγή σε ποινικές υποθέσεις κ.λπ.
Τρόπος Υποβολής Αναφοράς – Διαδικασίες και Μηχανισμοί
Η παραλαβή των αναφορών γίνεται μέσω μηχανισμών/καναλιών που φέρουν τον όρο Δίαυλος Αναφοράς και που κάθε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα έχει υποχρέωση να συστήσει και να λειτουργήσει.
Νομικό πρόσωπο για χειρισμό αναφορών σχετικά με παραβάσεις που έγιναν εντός του εργασιακού του χώρου καθιδρύει δίαυλο εσωτερικής αναφοράς ενώ κρατικές οντότητες οι οποίες βάσει του ενωσιακού ή του εθνικού δικαίου ήδη παραλαμβάνουν καταγγελίες στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους ή έχουν υπό την ευθύνη τους την εποπτεία ή/και τη διερεύνηση πράξεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Νόμου, καθιδρύουν η κάθε μία ξεχωριστά δίαυλο εξωτερικής αναφοράς. Αντιστοίχως, οι αναφορές χαρακτηρίζονται εσωτερικές και εξωτερικές.
Οι πιο πάνω κρατικές οντότητες θεωρούνται αρμόδιες αρχές κατά την έννοια που αποδίδεται σε αυτές στο Νόμο και επαφίεται στον αναφέροντα να αποφασίσει εάν θα υποβάλει την αναφορά του σε εσωτερικό δίαυλο ή σε εξωτερικό δίαυλο απ’ ευθείας ή σε εξωτερικό δίαυλο μετά που θα την έχει υποβάλει σε εσωτερικό δίαυλο. Επιπρόσθετα οι αναφέροντες μπορούν να προβούν υπό προϋποθέσεις σε δημόσια αποκάλυψη.
Εσωτερικός Δίαυλος Αναφοράς Υφυπουργείου Τουρισμού
Το Υφυπουργείο Τουρισμού για την εφαρμογή του Νόμου, έχει σχεδιάσει και καθιδρύσει εσωτερικό δίαυλο παραλαβής και παρακολούθησης αναφοράς.
Οι αναφορές θα πρέπει να καταγράφονται στο Έντυπο Εσωτερικής Αναφοράς το οποίο είναι αναρτημένο πιο κάτω. Δεόντως συμπληρωμένο, να εσωκλείεται σε φάκελο που θα πρέπει να φέρει την ένδειξη «Εμπιστευτικό» και να απευθύνεται στον «Εσωτερικό Δίαυλο Αναφοράς, Κεντρικά Γραφεία Υφυπουργείου Τουρισμού». Ο φάκελος να αποστέλλεται ταχυδρομικώς.
Βεβαίωση παραλαβής της αναφοράς θα κοινοποιείται στους αναφέροντες εντός επτά (7) ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της αναφοράς και εντός τριών (3) μηνών από την παραλαβή της αναφοράς, ενημέρωση. Εάν δεν έχει αποσταλεί βεβαίωση στον αναφέροντα, ενημέρωση θα παρέχεται εντός τριών (3) μηνών από τη λήξη του επταημέρου μετά την υποβολή της αναφοράς.
Για τυχόν περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να αποτείνεστε στον Εσωτερικό Δίαυλο Αναφοράς του Υφυπουργείου Τουρισμού, τηλ. 22691239 και 22691139.
Σχετικά Έντυπα και Αρχεία:
Οδηγός προς Εργοδότες.pdf Οδηγός προς Εργαζομένους.pdf Οδηγός προς Αρμόδιες Αρχές.pdf Νόμος 6_Ι_2022.pdf ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΡΜΟΔΙΩΝ ΑΡΧΩΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 17.10.2023.pdf Έντυπο Υποβολής Αναφοράς.pdf